Grondwettelijk Hof vernietigt ontslagdecreet

Het Grondwettelijk Hof heeft zojuist een einde gemaakt aan het ontslagdecreet (GwH 5 juni 2025, 85/2025).

Het ontslagdecreet

Het ontslagdecreet stond (tot vandaag) toe om statutaire personeelsleden (zoals de (adjunct) algemeen directeur) van gemeenten en provincies te ontslaan op grond van de arbeidsovereenkomstenwet, net zoals een contractueel.

Het ontslagdecreet maakte het voor besturen zo wel heel eenvoudig om zich te ontdoen van ‘kritische elementen’ binnen hun administratie. Het voorzag immers – anders dan voorheen – enkel in een schadevergoeding wanneer de rechter oordeelde dat het ontslag onwettig was. Het personeelslid bleef dus wel ontslagen.

Oordeel van het Hof

Kan niet, zegt het Hof. Dit holt de fundamenten van het statuut uit en is een aanzienlijke vermindering van het bestaande beschermingsniveau (<=> standstill-verplichting art 23 GW). Een statutaire aanstelling garandeert een vastheid van betrekking. Als de rechter oordeelt dat het ontslag onwettig is, dan moet het personeelslid terug in dienst genomen worden (re-integratie).

Volgens het Hof kan de doelstelling van de decreetgever om de beëindiging van de statutaire tewerkstelling te moderniseren en te flexibiliseren, niet verantwoorden dat het vaste karakter van de betrekking van die personeelsleden grotendeels wordt tenietgedaan doordat hun de mogelijkheid tot re-integratie wordt ontnomen.

Het ontslagdecreet is integraal vernietigd.

Dit is goed nieuws voor de lokale ambtenaren zelf, maar ook voor ons allemaal. Een administratie hoort immers een tegengewicht te kunnen bieden aan het (politiek) bestuur. Daartoe is een adequate bescherming tegen (willekeurig) ontslag van fundamenteel belang.

Jammer genoeg voor alle ambtenaren die onterecht zijn ontslagen sinds de inwerkingtreding van het ontslagdecreet, handhaaft het Hof de gevolgen van het decreet tot op vandaag. Hun ontslag is ongrondwettig maar toch niet helemaal…?

Ons kantoor staat één van de verzoekende partijen bij in de procedure voor het Hof en is dan ook tevreden met het resultaat.